
काठमाडौँ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले इरानका तीन आणविक स्थलहरू फोर्डो, नातान्ज र इस्फहानमा आक्रमण पूरा गरिसकेको घोषणा गरेका छन् । यद्यपि, इरानले आणविक स्थलहरू ‘पहिले नै खाली’ गरिसकेको दाबी गरेको छ ।
ट्रम्पले कुरा गरेको आक्रमणमा सबैभन्दा बढी चर्चा भइरहेको हतियार भनेको म्यासिभ अर्डनेन्स पेनिट्रेटर हो । यो अमेरिकी आक्रमणमा प्रयोग गरिएको हतियार हुन सक्ने बताइएको छ ।
यसको आधिकारिक नाम जिबियु-५७ हो । यसको अर्थ गाइडेड बम युनिट हो र ५७ यसको डिजाइन नम्बर हो । जिबियु-५७ लाई अमेरिकाले मात्र प्रभावकारी रूपमा प्रयोग गर्न सक्छ र यो मिसौरीको ह्वाइटम्यान एयर फोर्स बेसबाट उडान गर्ने बी-२ स्पिरिट स्टेल्थ बमवर्षकबाट गरिन्छ ।
रोयटर्स समाचार एजेन्सीका अनुसार, एक अमेरिकी अधिकारीले इरानमाथि अमेरिकी आक्रमणमा बी-२ बमवर्षकहरू संलग्न रहेको बताएका छन् । यसअघि, अमेरिकाले गुआम टापुमा अमेरिकी बी-२ स्टिल्थ बमवर्षकहरू पठाएको रिपोर्ट बाहिर आएको थियो । यसपछि, नै अमेरिकाले इरानमाथि आक्रमण गर्ने यसलाई प्रयोग गर्ने दाबि गरिएको थियो ।
जीबीयू-५७ बम कति खतरनाक छ ?
सरल शब्दमा भन्नु पर्दा, यसको तैनाती यस प्रकार गरिन्छ- लक्ष्य चयन गरिन्छ, लक्ष्यलाई बम विस्फोटक विमानको लक्ष्यीकरण प्रणालीमा प्रवेश गरिन्छ र त्यसपछि यो जानकारी बममा स्थानान्तरण गरिन्छ । सटीक निर्देशन उपग्रह नेभिगेसन मार्फत गरिन्छ । भारी बम सामान्यतया ५० हजार फिटको उचाइबाट खसालिन्छ, जसले यसलाई धेरै गतिज ऊर्जा दिन्छ । अर्थात्, गतिबाट उत्पन्न हुने ऊर्जा जसले बमलाई जमिनमा गहिरो रूपमा प्रवेश गर्ने शक्ति दिन्छ ।
बमको बाहिरी भाग विशेष रूपमा बलियो बनाइएको छ ताकि यो ठोक्किँदा यसको संरचना अक्षुण्ण रहन्छ । यसको पछाडिको भागमा जडान गरिएको ढिलाइ फ्युजिङ प्रणालीले ५,३०० पाउन्डको विस्फोटक पदार्थ सही गहिराइमा विस्फोट हुने कुरा सुनिश्चित गर्दछ । प्रायः एक भन्दा बढी बम खसालिन्छ, पहिलो बम बाटो बनाउन र दोस्रो वा बढी बम कुनै पनि लक्ष्यलाई पूर्ण रूपमा नष्ट गर्न प्रयोग गरिन्छ । यी सबै एकै बिन्दुमा खसालिन्छन् ।
यदि हामीले आणविक हतियारहरूलाई छोड्यौं भने, जिबियु-५७ बमलाई संसारको सबैभन्दा ठूलो ‘बंकर बस्टर’ बम भनिन्छ । अमेरिकासँग मात्र यो बम छ ।
लगभग १३ हजार ६०० किलोग्राम तौल भएको यो हतियार, जसको सटीक लक्ष्य छ, सम्भवतः इरानको भूमिगत आणविक स्थल फोर्डोमा पुग्न सक्छ । फोर्डो आणविक केन्द्र पहाड भित्र अवस्थित छ । अमेरिकी सरकारका अनुसार, जिबियु-५७ एक ‘खतरनाक प्रवेश हतियार’ हो, जसमा गहिरो स्थान र बलियो बंकरहरूसहित सुरुङहरूमा आक्रमण गर्ने क्षमता छ ।
यो छ मिटर लामो हतियार विस्फोट हुनु अघि सतहबाट लगभग ६१ मिटर तल प्रवेश गर्न सक्षम मानिन्छ । यस मार्फत, एक पछि अर्को धेरै बमहरू खसाल्न सकिन्छ, ताकि प्रत्येक विस्फोटको साथ बम गहिरो ड्रिल गर्न सकियोस् ।
यो बोइङ कम्पनीद्वारा बनाइएको हो र यसको कहिल्यै युद्धमा प्रयोग गरिएको छैन । यो हतियार अमेरिकाको न्यू मेक्सिको प्रान्तको ह्वाइट स्यान्ड्स मिसाइल रेन्जमा परीक्षण गरिएको छ । यो म्यासिभ अर्डनेन्स एयर ब्लास्टभन्दा बढी शक्तिशाली हतियार हो । म्यासिभ अर्डनेन्स एयर ब्लास्ट ९ हजार ८०० किलोग्राम तौल भएको हतियार हो, जसलाई ‘मदर अफ अल बम’ भनेर चिनिन्छ । २०१७ मा अफगानिस्तानमा भएको युद्धको समयमा यसको प्रयोग गरिएको थियो ।
ट्रम्पले आक्रमणको बारेमा के भने ?
ट्रम्पले आफ्नो सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म ट्रुथ सोसियल मार्फत इरानमा आक्रमण गरेको जानकारी दिएका छन् । उनले लेखेका छन्- ‘हामीले फोर्डो, नातान्ज र इस्फहानसहित इरानका तीन आणविक अड्डाहरूमा सफलतापूर्वक आक्रमण गरेका छौं । सबै विमानहरू अब इरानको हवाई क्षेत्र बाहिर छन् । सबै बम फोर्डोमा खसालिएका छन् र सबै विमानहरू सुरक्षित रूपमा अमेरिका फर्किरहेका छन् । हाम्रा महान अमेरिकी योद्धाहरूलाई बधाई छ । संसारमा यस्तो गर्न सक्ने अरू कुनै सेना छैन । अब शान्तिको समय आएको छ ।’
रोयटर्स समाचार एजेन्सीका अनुसार, एक इजरायली अधिकारीले इरानको आणविक स्थलहरूमा आक्रमणमा इजरायलले अमेरिकासँग ‘पूर्ण समन्वय’ कायम राखेको बताएका छन् ।
इरानले के भन्यो ?
इरानले आणविक स्थलहरू ‘पहिले नै खाली’ गरिसकेको दाबी गरेको छ । ट्रम्पले भनेको कुरा सत्य हो भने पनि, इरानलाई ‘कुनै ठूलो विस्फोटबाट कुनै क्षति भएको छैन किनभने सामग्रीहरू पहिले नै हटाइएका थिए । तस्निम समाचार एजेन्सीका अनुसार, कोम प्रान्तका संकट व्यवस्थापन प्रवक्ता मोर्तेजा हेयदारीले फोर्डो आणविक केन्द्रको क्षेत्रको एक भाग हवाई आक्रमणमा परेको बताएका छन् ।
इरानले अब के गर्ला ?
अब युद्ध र इरान र इजरायल बीचको सम्बन्धमा ठूलो मोड आएको छ । यसले अमेरिकी सुरक्षामा पनि ठूलो प्रभाव पार्न सक्छ । यस क्षेत्रमा लगभग ४० हजार अमेरिकी सैनिक तैनाथ छन् । तिनीहरू सबै अब पूर्ण सतर्कतामा रहनेछन् ।
शनिबार, यमनमा इरान समर्थित हुथी विद्रोहीहरूले यदि अमेरिकाले इरानमा सैन्य कारबाही गर्यो भने, उनीहरूले लाल सागरमा अमेरिकी जहाजहरूमाथि फेरि आक्रमण गर्ने धम्की दिएका छन् ।
अब इरानले अमेरिका र यस क्षेत्रमा अवस्थित सैन्य अड्डाहरूविरुद्ध बदला लिन सक्छ र अवश्य पनि इरानले इजरायललाई कसरी प्रतिक्रिया दिनेछ भन्ने डर कायमै छ ।
Sudina Shrestha
प्रकाशित: ८ असार २०८२, आईतवार ०९:५६
कुलिङ पिरियडमा गरिएको झेल बारे छानिबन गर्नुपर्छ- सभापति खतिवडा

अमेरिका भ्रमणमा जादै नेतान्याहू

डिशहोमको रमाइलो टिभीमा नेपाली भाषामा ‘रामायण’ प्रसारण हुने

कुलिङ पिरियडमा गरिएको झेल बारे छलफलमा सभामुख, दोषीलाई कारवाही गर्न माग

नेपालले भुटानलाई दियो ३५९ रनको विशाल लक्ष्य

डा. मुकुल ढकालको रिटको सुनुवाई न्यायाधीशद्वय फुयाल र ढुंगानाको इजलासमा हुदै
