एजेन्सी । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले भारतसहित ९२ देशहरूमा नयाँ कर लगाएका छन् । यो अगस्ट ७ देखि लागू हुनेछ । यसमा भारतमा २५ प्रतिशत, पाकिस्तानमा १९ प्रतिशत र क्यानडामा ३५ प्रतिशत कर लगाइएको छ ।

यसअघि ट्रम्पले अप्रिल २ मा विश्वभरका देशहरूमा कर लगाउने घोषणा गरेका थिए, तर ७ दिनपछि यसलाई ९० दिनको लागि स्थगित गरिएको थियो । केही दिनपछि ट्रम्पले जुलाई ३१ सम्मको समय दिएका थिए ।

यसपछि ट्रम्प सरकारले ९० दिनमा ९० सम्झौता गर्ने लक्ष्य राखेको थियो । यद्यपि, अहिलेसम्म केवल ७ देशहरूसँग सम्झौता भएको छ । आदेश लागू हुनुभन्दा पहिले अमेरिका जाने सामानहरूले पुरानो नियमहरूमा कर तिर्नु पर्नेछ । यसको लागि ५ अक्टोबर २०२५ अन्तिम मिति हो ।

लाओस, म्यानमार, सिरिया जस्ता देशहरूमा ४० प्रतिशत वा सोभन्दा बढीको उच्चतम कर लगाइएको छ । यदि कुनै वस्तु कर बचत गर्न अर्को देश हुँदै पठाइएको छ भने, त्यसमा ४० प्रतिशत कर लगाइनेछ ।

युरोपियन युनियन सामानहरूमा प्रत्यक्ष १५ प्रतिशत कर लगाइएको छैन । यदि कुनै उत्पादनमा अवस्थित शुल्क १० प्रतिशत छ भने, केवल ५ प्रतिशत थपिनेछ, तर यदि उत्पादनले पहिले नै १५ प्रतिशत वा सोभन्दा बढी शुल्क तिरिरहेको छ भने, कुनै पनि कर बढ्नेछैन ।

ट्रम्पले जुलाई ३१ मा भारतमा २५ प्रतिशत कर घोषणा गरेका थिए । यो कर अगस्ट ७ देखि लागू हुनेछ । अहिलेसम्म अमेरिकाले भारतमा १० प्रतिशत आधारभूत कर लगाउँदै आएको छ ।

अमेरिकाले रूसबाट हतियार र तेल खरिद गरेकोमा भारतमाथि पनि जरिवाना लगाउने बताएको छ । भारतको वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्रालयले यो घोषणाको प्रभावलाई ध्यानमा राख्दै र राष्ट्रिय हितको रक्षा गर्न आवश्यक सबै कदम चाल्ने बताएको छ । यो करले स्टील, आल्मुनियम, अटोमोबाइल, कपडा, इलेक्ट्रोनिक्स र गहना जस्ता क्षेत्रहरूलाई असर गर्न सक्छ ।

ट्रम्पले मे ८ मा बेलायतसँग सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे । जसमा बेलायती अटो, स्टील र एल्युमिनियममा कर घटाइएको थियो । सामान्यतया १० प्रतिशत कर लागू गरिनेछ । ५० प्रतिशत स्टील र एल्युमिनियम शुल्कबाट छुट दिइएको बेलायतले अब २५ प्रतिशत करको सामना गर्नेछ ।

बेलायतले अमेरिकी जैतुनको तेल, वाइन र खेलकुद उपकरणहरूमा कर घटाउने वाचा गरेको थियो । ट्रम्पले जुलाई २२ मा जापानसँग सम्झौताको घोषणा गरेको थियो। जसमा जापानी सामानहरूमा १५ प्रतिशत कर लगाइनेछ । पहिले जापानमा २५ प्रतिशत कर लगाइएको थियो ।

जापानले अमेरिकामा ५५० अर्ब डलर लगानी गर्ने र अमेरिकी कार र चामलको लागि आफ्नो बजार खोल्ने वाचा गरेको थियो । यो कर टोयोटा र होन्डा जस्ता जापानी कार निर्माताहरूका लागि राहत हो, जुन पहिले २५ प्रतिशत करको सामना गरिरहेका थिए । अमेरिका र युरोपेली संघबीच जुलाई २७ मा प्रारम्भिक व्यापार सम्झौता भएको छ। सम्झौता अन्तर्गत, अमेरिकाले इयुबाट आउने अधिकांश सामानहरूमा १५ प्रतिशतको आधार शुल्क लगाउनेछ । यसमा कार, औषधि र इलेक्ट्रोनिक सामानहरू समावेश छन् ।

ट्रम्पले स्कटल्याण्डमा इयु अध्यक्ष उर्सुला भोन डेर लेयनसँगको भेटमा सम्झौताको घोषणा गरे । यस अनुसार, इयुले आगामी तीन वर्षमा अमेरिकाबाट ७५० अर्ब डलर अर्थात् लगभग ६४ लाख करोड रुपैयाँ बराबरको ऊर्जा किन्नेछ ।

यससँगै, इयुले अमेरिकामा ६०० अर्ब डलर अर्थात् ५१ लाख करोड रुपैयाँ लगानी गर्नेछ । यो लगानी अमेरिकाको औषधि, अटो र रक्षा क्षेत्रमा हुनेछ। यसबाहेक, अमेरिका र युरोपेली संघ बीच ३० प्रतिशत सामानहरूमा वार्ता अझै बाँकी छ । युरोपेली संघ विश्वको तेस्रो ठूलो अर्थतन्त्र हो । यसमा युरोपका २७ देशहरू समावेश छन् । अमेरिका र युरोपेली संघ बीच हरेक दिन लगभग ३।५ अर्ब डलरको व्यापार हुन्छ ।

अमेरिकाले दक्षिण कोरिया, इन्डोनेसिया, भियतनाम र फिलिपिन्ससँग पनि व्यापार सम्झौता गरेको छ । जुलाई ३० मा, ट्रम्पले दक्षिण कोरियाली सामानहरूमा लाग्ने कर २५ प्रतिशतबाट घटाएर १५ प्रतिशतमा झारेको छ । बदलामा, दक्षिण कोरियाले अमेरिकाबाट १०० अर्ब डलरको ऊर्जा किन्नेछ र ३५० अर्ब डलर लगानी गर्नेछ । जुलाई १५ मा, ट्रम्पले इन्डोनेसियामा १९ प्रतिशत कर लगाए । ९९ प्रतिशतभन्दा बढी अमेरिकी सामानहरू बिना कर इन्डोनेसिया जानेछन् । ट्रम्पले फिलिपिन्समा १९ प्रतिशत कर लगाएका छन् र भियतनाममा २० प्रतिशत कर लगाएका छन् ।