
काठमाडौँ । इजरायल र इरानबीचको बढ्दो द्वन्द्व र अमेरिकाको प्रवेशपछि विश्वभर तेलको मूल्यलाई लिएर डरको वातावरण छ ।
इरानका तीन आणविक अड्डाहरूमा अमेरिकी आक्रमणपछि इरानले होर्मुजको जलडमरूम बन्द गर्ने योजना बनाएको अनुमान गरिएको छ । यो जलडमरूम एक प्रमुख समुद्री मार्ग हो, जसबाट विश्वव्यापी तेल र ग्यास आपूर्तिको पाँचौं भाग विश्वलाई आपूर्ति गरिन्छ ।
अमेरिकी आक्रमणबाट क्रोधित इरानले होर्मुजको जलडमरूम (फारसी खाडीलाई अरब सागरसँग जोड्ने साँघुरो समुद्री मार्ग) नेभिगेसनका लागि बन्द गर्ने धम्की दिएको छ, ताकि यसले आफ्ना शत्रुहरूलाई दबाब दिन सकोस् । रणनीतिक मामिलाका विज्ञहरू भन्छन्, यदि यस्तो भयो भने, यसले भारत र चीनको ऊर्जा खरिदमा साथै विश्वव्यापी र क्षेत्रीय स्तरमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्नेछ । होर्मुज खुला रहनु सम्पूर्ण विश्वको हितमा रहेको छ ।
होर्मुजको जलडमरूम के हो ?
हर्मुज जलडमरूम विश्वको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण चोकपोइन्टहरू मध्ये एक हो, जहाँबाट विश्वव्यापी तेल र ग्यास आपूर्तिको पाँचौं भाग जान्छ । यसले फारसी खाडीलाई अरब सागर र हिन्द महासागरसँग जोड्छ । यसको सबैभन्दा साँघुरोमा लगभग ३३ किलोमिटर चौडा, नहरले इरान (उत्तर) लाई अरबी प्रायद्वीप (दक्षिण) बाट अलग गर्दछ ।
जलमार्गमा ढुवानी लेनहरू अझ साँघुरो छन्, प्रत्येक दिशामा केवल ३ किलोमिटर चौडा मापन गर्दै, यसलाई आक्रमण र बन्दको खतराको लागि कमजोर बनाउँछ । विश्वव्यापी तेलको लगभग ३० प्रतिशत र विश्वको एक तिहाइ एलएनजी (तरल प्राकृतिक ग्यास) हरेक दिन जलडमरूमबाट ढुवानी गरिन्छ । यसको बन्दले तुरुन्तै विश्वव्यापी आपूर्ति घटाउनेछ, मूल्यहरू बढ् अनुमान गरिएको छ ।
क्षेत्रीय महाशक्तिहरू साउदी अरेबिया, इराक, युएई, कतार, इरान र कुवेतबाट तेल निर्यातको ठूलो हिस्सा साँघुरो जलमार्गबाट गुज्रन्छ । एक समय थियो जब पश्चिम, मुख्यतया अमेरिका र युरोप, यसमा निर्भर थिए । फारसी खाडीमा ऊर्जा प्रवाहमा अवरोधहरूबाट यो सबैभन्दा बढी प्रभावित हुन्थ्यो, तर आज परिस्थिति बदलिएको छ, यो मार्ग अवरोध हुदा चीन र एसियाले सबै भन्दा बढी मार खेप्नेछ ।
pratikshya
प्रकाशित: ९ असार २०८२, सोमबार १२:३७
थाइल्याण्डकी प्रधानमन्त्री शिनावात्रा निलम्बित

गायिका एलीना चौहानले दिइन् गृहमन्त्री लेखकलाई धन्यवाद

गम्भीर गर्मीको चपेटामा युरोप, स्पेनमा अहिलेसम्मकै उच्च तापक्रम

प्रहरी भन्दै बन्धक बनाई डकैती गर्ने दुई जना पक्राउ

महाधिवेशनको मिति तोकेर अघि बढौं- डा. डिला संग्रौला

कुलिङ पिरियडमा गरिएको झेल बारे छानिबन गर्नुपर्छ- सभापति खतिवडा
